Onlangs sprak ik Bas over een heftig dilemma in het verloop van zijn loopbaan. Hij is 35 jaar en werkt bij een overheidsdienst. Op gezette momenten ontstaan vanuit het personeelsbeleid keuzemomenten. Medewerkers kunnen zich dan opnieuw oriënteren en desgewenst ook intern solliciteren. Op zich een goede zaak. Het voorkomt dat je loopbaan een soort tunnel is waar je niet meer uitkomt.

Echter voor Bas school in deze deugd ook een nood. Hij was aan het piekeren geslagen. De ene optie had die voordelen, en de andere optie weer andere. Hij had ook last van een soort carrièrecultuur binnen zijn sector. Bepaalde banen zouden goed zijn voor een weg omhoog en andere banen juist niet. Ook dat nog. Plus natuurlijk de adviezen van mensen om hem heen, vooral contacten uit zijn eigen netwerk. Hij werd er tureluurs van.

Iemand had hem naar mij verwezen omdat kennis van de aard van zijn talent hem zou kunnen helpen. Dat is ook zo. Dus daar zaten wij voor een talent-ontdekkings-gesprek. Het was even zoeken. Want ook in zijn wereld gaat het vooral over competenties. Daar kwamen we echter niet verder mee. Er ontstond een zeker ongemak. Wat zou toch zijn talent kunnen zijn?

Vanuit mijn ervaring vroeg ik hem naar een concrete recente casus. Een gebeurtenis die hij tot grote eigen tevredenheid had opgelost. Bij de tweede casus was het raak. Hij beschreef zijn acteren in een individueel noodgeval. Dat was ongewoon omdat hij een organiserende functie heeft. Waarom dan zoveel aandacht voor een individueel geval? Omdat het een ‘ethisch goede zaak’ was. Die uitdrukking zette hem in vuur en vlam. Daar was hij zijn hele leven al door bewogen.

Hij moest nog even wennen aan het idee dat ‘een ethisch goede zaak’ een definitie van talent kan zijn. Na enig proeven had hij het te pakken. En was ook zijn vertwijfeling opgelost. De keuze voor zijn vervolgbaan zou simpelweg bepaald worden door zijn gevoel voor ‘ethisch goed’. En met een guitige blik zei hij er achteraan dat hij gelijk wist welke van de opties dat zou zijn.