En niet wat je kan. Dat werd mij nog eens duidelijk bij het doorlezen van de recent verschenen editie van het magazine Psychologie. Een werkboek onder de titel ‘Ontdek je talent’. Het hele magazine heeft de goede bedoeling om de lezer meer inzicht te geven in waar hij of zij als professional goed in is. Echter de benadering van het begrip talent doet onvoldoende recht aan de diepte die het kan hebben. Dat begint al met de cover. Daar staat het woord Talent in enkelvoud. Terwijl in de inleiding alleen nog gesproken wordt over talenten als meervoud. Verwarrend. Hebben we nu 1 talent of meerdere?
Midden in het werkboek staat een pagina met 40 talenten die de lezer op zichzelf kan toepassen. Het gaat om begrippen als zelfverzekerd, leergierig, zorgvuldig. Na allerlei schiftingen blijkt, dat de lezer valt in een van de 5 typen talenten: analytisch, relationeel, organisatie, vernieuwing en persoonlijk. Het aldus verkregen zelfbeeld kan zeker helpen om van jezelf te zien dat je ergens goed in bent. Dat is waardevol voor de werkende professional.
Naar mijn inzicht gaat het hier om benoemde bekwaamheden of competenties. Het gaat niet om het wezen van talent. Ik zie het wezen van talent als energie die op gang komt in onze geest. Talent begint als een impuls, als een gerichte energie die iets tot stand wil brengen. Talent begint vanuit een ‘wat’. En wordt daaropvolgend tot een handelen, tot een ‘hoe’.
Talent werkt op z’n tegendeel. Laatst noemde iemand haar talent: alles lichter maken. Zo een talent komt op gang wanneer je iemand tegenkomt die de dingen zwaar maakt. Dan produceert het talent een soort beginenergie die dat onnodig zware wil verlichten. En het talent is eindeloos creatief in hoe dat te doen in die gegeven situatie met die bepaalde mens.
Het wezen van talent is verbonden met de innerlijke natuur van de betrokkene. Daarom hecht ik er aan dat mensen hun eigen woord vinden om hun talent te benoemen. Geen voorgecodeerde begrippen, maar eigen woorden. Want een eigen woord dekt de lading van het vernuftige talent dat erin schuil gaat. En daarom ook denk ik dat de mens 1 talent heeft. In onze natuur zijn wij immers 1 uniek wezen.
