Als het beoordelingsgesprek een routinematig ritueel is met kruisjes zetten. Als het kerstpakket net als elk jaar best leuk is maar niet bijzonder. Wat kun je dan wel doen om je waardering te uiten tegen het einde van het jaar?

Elkaar echt zien.

Laat dát aan je collega’s weten! Letterlijk hoe je ze hebt gezien. Het sleuteltje daarbij is om specifiek te zijn. Benoem hele concrete momenten. Hoed je voor de valkuil van algemene beschrijvingen. Die kloppen namelijk nooit helemaal. Iemand is niet altijd briljant in zijn uitleg maar soms krijg je er een geweldig inzicht door. Wat doet hij of zij de ene keer, wat doet hij of zij de andere keer? Iemand is niet altijd slordig maar doet wel af en toe slordig. In welke situatie wel, in welke situatie niet?

Zo zou je de eindejaarswaardering dit jaar aan kunnen pakken:

Voorbereiding

Neem voor elke collega 10 minuten. Zet de timer op je telefoon, dat maakt je scherp. Pak een notitievelletje en doorloop al je herinneringen aan hem of haar van het afgelopen jaar. Na de 10 minuten pik je er 3 topmomenten en 3 flopmomenten uit. Omschrijf elk moment in je eigen woorden, liefst in spreektaal zelfs want daar zit leven in. Geef aan wat de ander precies zei of deed, wat het effect was en op wie.

Gesprek

Het gesprek hoeft niet langer dan 20 minuten te duren. Zo kun je het ook toevoegen aan het HR-gesprek dat je misschien verplicht bent te voeren. Hierin bespreek je deze 6 momenten. Vertel je waarnemingen zo exact mogelijk als je ze herinnert en luister dan naar de reactie van je collega. Zo breng je iemand tot zelfinzicht. Maak op het eind van het gesprek de afspraak dat jij je het komend jaar in zult zetten om iemands talent te laten groeien en begripvol zult attenderen op flops. Kijk verder nog niet concreet vooruit naar volgend jaar. Beter plan je daarvoor een apart startgesprek in januari. Enerzijds heb je karakter, anderzijds heb je gedrag. Talent komt er soms wel uit, soms niet. Met het werken met momenten breng je een gezonde neutraliteit in je feedback – er is altijd top en flop – én je legt de lat voor verbetering niet te hoog. Een paar topmomenten erbij is voor iedereen haalbare kaart. Een karakterverandering eigenlijk voor niemand.