In mijn team werken we meer samen dan ooit. Die intensiteit is voor mij nieuw en een groot feest! Zoals met elk succes echter schiet je er op een gegeven moment in door. Het duurde even voor ik er de vinger op kon leggen wanneer precies. Dat heb ik nu helder: het feest noem ik verrijken, het doorschieten noem ik afstemmen.
Het verschil is levensgroot.
Bij verrijken begint iemand als eigenaar met een hamvraag, uitgewerkt idee of onderbouwde mening. De anderen letten op hem of haar. Geven tips, stellen vragen, doen suggesties en kijken wat de eigenaar ervan vindt. Valt daar een kwartje en kan de eigenaar een besluit nemen, dan stopt het overleg. Het overleg gaat over het ‘wat’, het ‘hoe’ is aan de eigenaar.
Bij afstemmen begint de eigenaar blanco. Zonder scherpe vraag, eigen idee of mening. De anderen zijn dan als vanzelf niet op de eigenaar gericht, maar op het onderwerp. Met als gevolg door elkaar heen praten, strijden voor eigen mening of belang en met als resultaat een besluit van lage kwaliteit over het ‘wat’. Het wordt voor je het weet een compromis of de mening van diegene die het mondigst is. Bovendien zul je altijd zien dat er daarna lang doorgepraat wordt over het ‘hoe’.
Samenwerken is het zoeken van de balans tussen ‘ik’ en ‘wij’. Die balans is een kwestie van volgorde: altijd eerst ‘ik’! Niet uit egoïsme maar vanwege een zo groot mogelijke diversiteit.
Wel eens een rondje gemaakt in een vergadering? Nummer twee zegt automatisch al dat hij ‘het min of meer wel eens is met nummer een’, nummer vier zegt ‘daar kan ik ook wel bij aansluiten’ en ergens op het eind zegt iemand: ‘het meeste gras is al voor mijn voeten weggemaaid’. We kunnen ons niet niet laten beïnvloeden! Maak hetzelfde rondje eens door iedereen eerst zijn antwoord op te laten schrijven en het dan letterlijk voor te laten lezen. Ik heb nog nooit twee keer hetzelfde gehoord.
Samenwerken = eerst je eigen opvatting, dan heel goed luisteren. Wie eerst luistert en dan pas meedoet ontneemt zichzelf eigenheid en de ander een oorspronkelijk geluid.
Handboek Praktijkblog, 10 juli 2020
